O tagata mataala e aumaia le tele o aogā i le lalolagi pe a latou fefaasoaaʻi a latou faaiuga e faavae i luga oa latou mea na matauina. O tulafono faʻavaomalo e mafai ona faʻaaogaina i vaega uma o le olaga e fesoasoani i se tagata e maua ai ni taunuuga sili atu i gaoioiga a le tagata lava ia ma tagata lautele. O se tasi o tulafono o le tulafono Pareto.
O le mataupu Pareto, poo le mataupu faavae 20/80
O le tulafono a Pareto e faaigoa i le igoa o le sosaiete faʻapitoa o le sosaiete faʻa-Italia o Wilhelm Pareto. O le saienitisi sa auai i suesuega i le faasoasoaina o tupe i le sosaiete ma gaoioiga o le gaosiga. O le iʻuga, na ia maua ni mamanu lautele, na atagia mai i le tulafono a Pareto, lea na fausia ina ua mavae le maliu o le saienitisi e le tagata tomai faapitoa o le American American Joseph Jurano i le 1941.
O le tulafono a Wilhelm Pareto o se faʻataʻitaʻiga aoga o le 20/80, lea e 20% na faʻaalu ai taumafaiga i le galuega filifilia, ma maua ai le 80% o le iuga. E 80% o le taumafaiga e na o le 20%. O le Pareto paleni na faavae i luga o le faavae o lana galuega i le "Theory of Elites" ma sa faʻaalia i mataupu faavae na ia faʻaalia:
- Tufatufaina o punaoa tautupe i totonu o le sosaiete: 80% o le aofaʻiga o tupe faʻavae ua faʻamautu i le faʻamasinoga (elite), o le totoe 20% o loʻo tufatufaina i le sosaiete.
- E na o le 20% o atinaʻe e maua le 80% oa latou tupe maua manuia ma faamanuiaina.
Pareto mataupu faavae - pulega taimi
O le manuia o se tagata e faalagolago i le tele o mea, ae o le faʻaaoga tatau o le taimi o se tasi lea o ki ma taimi taua. O le tulafono a Pareto i le taimi fuafuaina e fesoasoani i le itiiti ifo o taumafaiga e ausia ai taunuuga lelei ma pulea ai vaega taua o le olaga. O le tulaga lelei o le Pareto i le puleaina taimi o le a pei o lenei:
- E naʻo le 20% o galuega maeʻa uma o le a maua ai le 80% o le taunuʻuga;
- Ina ia mafai ona filifilia nei galuega sili ona taua o le a aumaia ai le 80% "vaivai", e tatau ona faia se lisi o mataupu ma faatulaga i latou i le tulaga taua i luga o le 10-fuainumera, pe a 10 o le a faʻaalia ai le faamuamua o le galuega, ae 0-1 le taua.
- O galuega tutusa e amata ona faia faatasi ma le tasi e manaʻomia ai tupe faʻaalu.
O le tulafono Pareto i le olaga
I gaoioiga i aso taitasi, o le tele o gaoioiga masani ma e na o le 20% oi latou e faʻamaoaigaina le tulaga o lagona o tagata, tuuina atu le poto masani ma aumaia le aoga. O se mafaufauga mataʻutia o le olaga o se tasi: fesoʻotaʻiga ma tagata, avanoa o loʻo siomia ai, mea ma mea faʻapitoa - o le a fesoasoani e toe iloilo ma vavaeese le le talafeagai pe faʻaitiitia mea uma e alu ese ai le malosi ma le taimi. O le mataupu Pareto i le olaga:
- Atinaʻeina o le tagata lava ia - o le tele o le taimi e tuuto atu ai i le atinaʻeina o na tomai e maua ai le 80% manuia.
- Tupe maua - 20% o tagata faʻatau mai e maua ai se tupe maua maualuga, o lea e fautuaina ai e faʻalogo lelei ma fetaui ma o latou manaʻoga.
- O le avanoa o le fale - o le Pareto o lona uiga o se tagata e na o le 20% o mea o loʻo i totonu o le fale e faʻaaogaina, o isi mea o le pefu i totonu o le kapoti poʻo taimi uma e tele mea e le tatau ai o loʻo faʻatau mai i luga. Fuafuaina se faʻatauga, e le lava le taimi e faʻaalu e tagata e faʻaoga ai nei mea.
- Tupe - o le fesoasoani e fuafua ai le 20% o mea, o oloa e faʻaalu 80% o tupe ma fuafua po o fea e mafai ona e faʻasaoina.
- Fegalegaleaiga - i totonu o aiga, uo, paaga, e 20% o tagata e tele fesoʻotaiga vavalalata .
O le Pareto Principle i Economics
Faʻamaonia poʻo le Pareto O le mea sili ona lelei i le tamaoaiga o se tasi lea o manatu sili ona taua o le tamaoaiga faʻaonaponei ma e aofia ai le faaiuga na faia e Pareto o le manuia o le sosaiete ua faʻalauteleina i se tamaoaiga e leai se tasi e mafai ona faʻaleleia o latou tulaga e aunoa ma le faʻaleagaina o le manuia o isi. Pareto - o le paleni aupito sili ona lelei e mafai ona ausia pe afai e ausia tulaga talafeagai:
- O faʻamanuiaga i le va o tagata faʻatau e tufatufaina atu e tusa ai ma le maualuga o le faamalieina o latou manaʻo (i totonu o le faʻavae o le gafatia e tagata ona totogi).
- O punaoa o loʻo tuʻuina i le va o le gaosiga o oloa i se fua faʻatatau lea e faʻaaogaina lelei i le mea e mafai ai.
- O oloa e gaosia e gaioiga e tatau ona faʻaaogaina atoatoa punaoa ua tuʻuina atu.
O le Pareto Principle i le Pulega
O le tulafono o le tufatufaina atu o Pareto e galue foi i le vaega o le pulega. I totonu o kamupani tetele ma le toatele o tagata faigaluega, e sili atu ona faigofie le fatuina o se visivaga o gaoioiga nai lo 'au laiti, pe a vaʻavaʻai tagata uma. O le 20% o tagata faigaluega e faʻamanuiaina a latou galuega, taumafai e fai se galuega - aumaia le 80% oa latou tupe maua i le gaosiga. O tagata tomai faapitoa a le aufaigaluega ua leva ona latou faʻaaogaina le Pareto ma faʻaitiitia ai le le talafeagai o tagata faigaluega, faʻamaonia tupe faʻaalu a le kamupani, ae tele taimi e faʻaaogaina ai lenei mea mamafa i tagata aoga pe a feagai le kamupani ma se faʻafitauli o gaosiga.
O le Pareto Principle i Sales
O le tulafono Pareto i le faatauina atu o se tasi lea o mea taua. Soo se fai pisinisi, o le sili atu o le au fai pisinisi o loo taumafai e faailoa vaega aoga o le 20% o galuega, tulaga, paaga, oloa, lea o le a faia ai fefaatauaiga, faatau i le maualuga maualuga. Na faʻaalia mai e le au faipisinisi manuia ia mamanu Pareto nei:
- 20% o le taimi na faʻaaluina i pulega faapisinisi - 80% o le faatinoga;
- 80% o faʻatauga e tuʻuina atu e na o le 20% o pule poʻo faʻatau;
- Mai le tele o ituaiga oloa, e na o le 20% e maua ai se tupe maua mautu e 80%;
- O tagata faʻatau pe faʻatau, o le 20% e maua ai le 80% tupe maua i le kamupani poʻo le gaosiga.
O le Pareto mataupu faavae i galuega faʻatino
O le auala Pareto i totonu o galuega faatino ua faamaonia lona aoga i vaega eseese, ae i se tulaga masani e mafai ona faʻatulagaina e pei o le taulai atu i le 10% - 20% o tulaga taua, tagata e tuʻuina atu ma tagata e tuʻuina atu le 80% o le manuia ma le tau maualalo. Faʻatatauga o le faʻaaogaina o le faʻaaogaina o le Pareto:
- utaina-utaina, felauaiga o oloa;
- Le siakiina o voluma o le auina atu o le laina;
- taugofie o le gaosiga;
- tulaga lelei o le faʻatulagaina o oloa i totonu o potu fefaʻatauaʻiga poʻo faleteuoloa;
- auiliiliga o tagata faatau.
O le a le mea e fesoasoani e fuafua ai le siata o Pareto?
O le talitonuga o Pareto e mafai ona faʻaalia i ni ituaiga se lua o faʻataʻitaʻiga, lea, e pei o se meafaigaluega, e talafeagai i le tamaoaiga, pisinisi, ma tekinolosi i le gaosiga:
- Papamaʻa o Pareto - fesoasoani e iloa ai faafitauli tetele ma le le manaʻomia
- O le Pareto siata mo mafuaʻaga o le vavaeeseina o mafuaʻaga autu na mafua ai faafitauli i le gasologa o gaoioiga.
E faapefea ona fausia se siata Pareto?
E faigofie le faʻaaogaina o le Pareto, ae e mafai ai ona e faia se iloiloga o gaoioiga ma faia ni filifiliga e faʻaitiitia ai ni mea le lelei. Fausia se siata e faʻavae i luga o tulafono:
- Le filifiliga o le faafitauli, lea e tatau ona suʻesuʻeina lelei.
- Saunia se fomu mo le faʻamaumauga o faamaumauga
- I le tulaga o le faʻaitiitia o le taua, faʻatulaga tulaga maua mai i luga o le faafitauli o siakiina.
- Faʻasaoina o le pou mo le siata. I le itu tauagavale o faʻauʻuga, o le fuainumera o mea na suʻesuʻeina (mo se faʻataʻitaʻiga mai le 1-10), pe a tolopoina le tapulaa pito i luga o le fua i le numera o faʻafitauli. O le itu taumatau o le faʻamaopoopo o le fua mai le 10 - 100% - o se faʻamaoniga o le pasene o faafitauli poʻo ni faʻafitauli le lelei. Ole vaevae o le abscasi e vaevaeina i vavao e tutusa ma le numera o mea na suʻesuʻeina.
- Fausia se ata. O le maualuga o koluma i le agavale tauagavale e tutusa ma le taimi o le faʻaalia o faafitauli o le pulea, ma o koluma ua fausia ina ia faʻaitiitia ai le taua o mea taua.
- O le tapuni Pareto ua fausia i luga o le faavae o se ata - o lenei laina gau e fesootai ai le aofaʻi o pito o loʻo tuʻuina i luga aʻe o le koluma tutusa, faʻalautele i lona itu taumatau.
- O le tusi na tusia i luga o le ata.
- Iloiloga o le Pareto ata.
Se faʻataʻitaʻiga o se faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻaalia le Pareto ma le faʻaalia o oloa e sili atu ona aoga: