Initonesia lauiloa e le gata mo ona nofoaga autu ma nofoaga tutotonu. E i ai foʻi 'aʻai moni, o tagata femalagaaʻi fiafia ma a latou aganuʻu masani ma toetoe lava o le natura taupou. Faatasi ai ma i latou - le aai o Jayapura - le laumua o le itumalo o Papua.
Faʻafanua ma le siosiomaga o Jayapura
O le teritori o le aai e salalau i vanu, mauga, fanua ma mauga. O Jayapura o loʻo i luga o le matafaga o le Fagaloa o Jos-Sudarso i le maualuga o le 700 m luga aʻe o le sami. O lona nofoaga e 94,000 heta ma ua vaevaeina i le lima (itulagi, North, Heram, Abepure, Muara-Tami). I le taimi lava e tasi, e na o le 30% o le teritori e aina, o le isi o vaomatua ma fuga.
Talafaasolopito o Jayapura
I tausaga 1910-1962. O le aai na taua o Holani ma o se vaega o le Kamupani a Netherlands East India. I le taimi o le Taua Muamua a le Lalolagi, sa nofoia Jayapura e fitafita Iapani. O le faʻasaolotoina o le taulaga na tupu i le 1944, ma i le 1945 na toe faʻafou ai le galuega a le pulega Dutch.
I le 1949, na maua ai e Initonesia le pule silisili ese, ma na avea Jayapura ma totonugalemu o le itumalo o Initonesia. Ona faaigoaina ai lea o le aai o Sukosopa. O lona igoa lata mai o Jayapura na o le 1968. I le Sanskrit o lona uiga "o le aai o le manumalo".
Faʻamanatuga ma Faʻafiafiaga Jayapura
O se tamaoaiga o talafaasolopito ma le tulaga o le faafanua na mafua ai ona taofiofia le aganuu ma le olaga o lenei aai Initonesia. O le fanua maualalo o Jayapura, e tu i luga o le talafatai, e avea o se ofisa pisinisi ma le pulega.
O vaaiga autu o le aai o:
- maketi o mafaufauga Hamadi Souvener Market;
- taulaga i le taulaga o le Base-G ma Harlem Beach;
- Mount Jayapura City Hill;
- Lake Sentani.
O le taunuu i Jayapura, e mafai ona e alu i se falemataaga o talafesa o loʻo i totonu o le iunivesite i le lotoifale. O iinei o loʻo faʻaalia ai, faʻamatalaina le talafaʻasolopito o le ituaiga Asmat ma le taua o faʻataʻitaʻiga muamua.
O tagata natura e tatau ona asiasi atu i le Vaituloto Sentani, e maualuga i le 73 m luga aʻe o le sami. I totonu o le nofoaga, mo le tele o seneturi, ua ola le aiga Sepik, o ona tagata o loo galulue i le valiina o le paʻu o le laau ma faia ni laupapa laau.
O ē faʻatoga i aso malolo o le matafaga o le a latou talisapaia le matagofie o le matafaga o Tanjung Ria, e mamao atu i le 3.5 kilomita mai Jayapura. Tau lava o lou mafaufau i aso malolo ma faaiuga o vaiaso, e toatele tagata i iinei.
Faletalimalo i Jayapura
I totonu o lenei taulaga tele, e leai se tele o faletalimalo filifilia, ae o mea o loʻo avanoa o loʻo faʻaalia i se nofoaga lelei ma se maualuga o le mafanafana. O le toʻatele oi latou e maua le initaneti, paka ma le 'aiga o le taeao.
O le faletalimalo tele i Jayapura o:
- Swiss-Belhotel Papua;
- Grand Abe;
- Aston Jayapura Hotel;
- Front One Hotel;
- Grand Allison.
O le tau o le nofo ai i se faletalimalo i lenei aai Initonesia e tusa o le $ 35-105 i le po.
Faleoloa o Jayapur
Initonesia o se setete tele o le motu, lea e nonofo ai sui o le tele o atunuu ma taʻutinoga faʻalelotu. O le mea lea e le o se mea e ofo ai na atagia mai i lenei umukuka lenei eseesega. O le vavalalata o le sami ma le lelei o le tau na aʻafia ai le fausiaina o ana aga masani. E pei o isi itulagi o Initonesia, o taumafa a Jayapura e puleaina e iʻa o le sami, rice, puaa ma fualaau aina fou.
E mafai ona e tofo i ipu masani a Indonesian i faleaiga o loʻo i lalo o le aai:
- Pit's Corner;
- Rumah Laut;
- Yougwa;
- Rumah Makan Antariksa;
- Lesehan Atas Laut et al.
O nisi o faletalimalo ei ai a latou lava faleʻai. O iinei e mafai ona e faʻatulagaina ai ipu masani a Initonesia, faʻapea foi ma ipu ofo o Indian, Chinese, Asian poʻo le European cuisine.
Faʻatau i Jayapur
O faafiafiaga autu mo tagata tafafao maimoa ma tagata tafafao maimoa. E leai se isi 'aʻai i Initonesia e iai ni maketi faʻapitoa e pei o Jayapur. Ma o lenei mea e masani lava ona faʻaaogaina i maketi tauvaga, o loʻo i ai le tele o oloa mai tagata uma o Papua. O iinei e mafai ona e faʻatau :
- o laau ua vaneina i ituaiga eseese;
- fuga o ponaivi;
- maʻa maa;
- ata vali na vaneina luga o paʻu laau;
- faʻailoga masani.
O se isi mea e le masani ai i maketi a Jayapura o moa ia, valiina i ni lanu eseese. I le faaopoopo atu i nei meaʻai faʻapitoa, e mafai ona e faʻatau ni iʻa fou ma iʻa, fualaau aina ma isi oloa.
Felauaiga i Jayapur
O le auala pito sili ona faigofie e faimalaga ai i le taulaga o le afi, lea e mafai ona totogi. O felauaiga i luga o le lautele o loʻo faʻatusalia e tamaʻi lafoga laiti ma pusa tetele. E ui i lea, o Jayapura o le tele tele o femalagaiga o Initonesia. Ma o nei faafetai uma i le taulaga, lea e fesootaʻi ai le aai ma isi itulagi o le atunuu, faapea foi ma setete tuaoi.
I le 1944, i le vanu o Jayapura, na tatalaina ai le Malae Sentani, lea na muai faaaogaina mo faamoemoega faamiliteli. O lenei la o vaalele fanua ma lele i luga, lea e fesootai ma Jakarta ma Papua - New Guinea.
Faʻafefea ona oʻo i Jayapura?
Ina ia mafai ona e faamasani i lenei aai filemu ma muamua, e tatau ona e alu i le motu o New Guinea. O Jayapura e 3,700 km mai le laumua o Initonesia i le itumalo o Papua. Mai Jakarta, e mafai ona e sau iinei i luga o vaalele poʻo le taavale. E moni, i le mataupu mulimuli, e tatau ona faʻaalu se taimi i luga o le vaa. E tele taimi i le aso mai le malae vaalele e lele ai vaalele o le vaalele a Batik Air, Lion Air ma Garuda Indonesia. I le amanaia ai o le siitia atu, o le vaalele e 6.5 itula.
Autotourists e tatau ona agai atu i Jayapura i auala o Tj. Priok, Jl. Cempaka Putih Raya ma Paliat. O lenei auala e aofia ai vaega o vaʻa ma toll.