O le amataga o le Eseta

E mautinoa lava na e mafaufau e uiga i le amataga o le Eseta, ma pe aisea e faamanatu ai le Eseta i aso eseese, ma pe a iai foi le muamua o le Eseta Orthodox. Matou te taumafai e tali nei fesili uma i lenei tusiga.

Le Amataga o le Eseta

O mea uma, ioe, iloa o le Eseta e faamanatuina e faamamaluina ai le toetu o Keriso. Ae le manatua e tagata uma o le aso malolo o le Eseta e toe foi atu i le Pesach (Peisa) aso malolo Iutaia - o le aso o le malaga a Iutaia mai Aikupito. Mulimuli ane, i le amataga o le faa-Kerisiano, o le Eseta (faapea foi le Kerisimasi) sa faamanatuina i vaiaso taitasi. E sili atu ona paia nei aso malolo i le vaitau o le Paseka Iutaia. Ae pe tusa ma le seneturi lona lua o lenei aso malolo e avea ma tausaga taʻitasi. Mulimuli ane, i le va o Roma ma ekalesia i Asia Itiiti, na amata feeseeseaiga e uiga i tu masani o le faamanatuina o le Eseta ma le aso o lenei aso malolo.

Aisea e faamanatu ai le Eseta i aso eseese?

O le tali i lenei fesili e mulimuli mai le talafaasolopito o le Aso malolo o le Eseta. Ina ua mavae le feeseeseaiga i le va o ekalesia eseese, o taumafaiga faifai pea na faia ina ia faatonutonuina ai le faamanatuina o le Eseta (o tu masani ma aso faamanatu). Ae o le fenumiai e le mafai ona aloese. O nisi ekalesia na filifili e faitauina aso o le aso faamanatu e tusa ai ma le kalena Julian, ma isi i le kalena Gregorian. O le mafuaʻaga lena e masani ona le masani ai aso mo le faamanatuina o le Katoliko Katoliko ma Orthodox - na o le 30% o mataupu. O le tele o taimi, e faamanatuina le Eseta Katoliko (i le 45% o mataupu) aʻo leʻi oʻo i le Eseta Orthodox mo le vaiaso e tasi. E manaia le eseesega i le va o aso o le Katoliko ma le Orthodox Easter e le tupu i le 3 ma le 2 vaiaso. I le 5% o mataupu, o le eseesega i le va o le 2 vaiaso, ma le 20% - e lima vaiaso le eseesega.

E mafai ona ou faʻatulagaina pe a ou faamanatuina le Eseta na o aʻu? E mafai, ae e tatau ona manatua manatuaʻoga a le aoga i le matematika ma ia amanaʻia tulafono uma o faʻatusatusaga. O le mea autu, masani mo ekalesia Orthodox ma Katoliko - E tatau ona faamanatuina le Eseta i le Aso Sa muamua ina ua uma le tautotogo atoa le masina. Ma o le tautotogo atoa masina, o le aso lenei o le uluai masina atoa, lea na sau ina ua uma le tautotogo equinox. O lenei aso e le faigata ona maua, ae ia fuafua le aso atoa atoa, e tatau ona tatou faia ni fuainumera o le matematika.

Muamua saili le toesea o le vaeluaina o le tausaga filifilia i le 19 ma faʻaopopo i ai le tasi. Ia faʻateleina le fuainumera i le 11 ma vaevae i le 30, o le vaega o totoe o le a avea ma faavae o le masina. Ia fuafua le aso o le masina fou, mo lenei mea mai le 30 toesea le faavae o le masina. Le mea mulimuli, o le aso o le masina atoa - i le aso o le masina fou tatou te faaopoopoina 14. E faigofie le faʻaaogaina o le kalena, e te le o mafaufauina? Ae e le o mea uma. Afai o le masina atoa e pa'ū i le aso ao leʻi oʻo i le vernal equinox, ona sosoo ai lea ma le masina Paseka atoa. Afai o le masina atoa o le Eseta e pau i le Aso Sa, o le Eseta o le a faamanatuina i le Aso Sa e sosoo ai.

O le a le amataga o le Eseta?

O le a le masina e mafai ai ona muamua le Eseta? E tusa ai ma tulafono uma a le ekalesia, o le aso o le Eseta e le mafai ona muamua atu nai lo Mati 22 (Aperila 4) ma mulimuli ane Aperila 25 (Me 8), e tusa ai ma le tuai, ma e oo lava i le aso o le Eseta e tatau ona i ai i le aso 14 o Nisani e tusa ai ma le kalena Iutaia. O lona uiga, i le seneturi luasefulu ma le tasi, na faamanatuina le uluai Eseta i le 2010 (Aperila 4), ma le lata mai - i le 2002 (Me 5). Ma afai e te gauai i le tuai, ona faamanatuina lea o le uluai Eseta i le aso 22 o Mati, e tusa ma le 13 taimi, e amata i le 414 tausaga. E le gata i lea, i le aso 22 o Mati, na faamanatuina le Toetu o Keriso i le 509, 604, 851, 946, 1041, 1136, 1383, 1478, 1573, 1668, 1915 ma le 2010. Ae afai e te tilotilo i foliga fou, o le uluai Eseta, 4 Aperila, na faamanatuina na o le 9, i le 1627, 1638, 1649, 1706, 1790, 1847, 1858, 1915 ma le 2010.