Mo le tele o seneturi e le mafai e o tatou augatuaa ona vavalo pe o le a le uiga o le la tama. Matou te nonofo faʻatasi ma oe i se taimi, faafetai i le atinaʻeina o saienisi, e le faigata i le taimi muamua ona iloa muamua le itupa, lanu o lauulu ma mata, predisposition i faʻamaʻi ma isi mea o le pepe o le lumanai. Na mafai ona mafai ma ia iloa le ituaiga toto o le tamaititi.
I le 1901, na faʻamaonia ai e le fomai Austrian, chemist, immunologist, tagata tomai faapitoa o faʻamaʻi siama Karl Landsteiner (1868-1943) le i ai o ni vaega toto e fa. O le suʻesuʻeina o le fausaga o erythrocytes, na ia maua ai mea faapitoa o antigen o ituaiga e lua (ituaiga), na filifilia A ma le B. Na foliga mai i totonu o le toto o tagata eseese e maua nei antigens i vaega eseese: e tasi le tagata ei ai ni antigens i le vaega A, o le isi e na o B , lona tolu - vasega uma e lua, le lona fa - e leai lava (o le toto mūmū mūmū o ia ituaiga o saienisi ua filifilia e 0). O le mea lea, e fa vaega toto, na faaigoa foi le vaega o le toto o le AB0 (faitau "a-be-nol"):
- I (0) - e aunoa ma ni antigens A ma B;
- II (A) - antigens A;
- III (AB) - antigens B;
- IV (AB) - antigens A ma B.
O lenei faiga e faʻaaogaina i lenei aso, ma le mauaina e saienitisi o le faʻafetaui lelei o toto totoga (faatasi ai ma nisi tuufaatasiga o le toto mūmū mūmū o loo i ai se "gluing" o le toto mumu ma le totoina vave o le toto, ma i isi - leai) faʻatagaina e faia se vaʻaia saogalemu, e pei o le faʻafefe toto.
E faʻapefea ona ou iloa le toto o le pepe?
Ua faʻamautuina e saienitisi faʻasologa e faapea o le toto ma isi uiga e maua mai i tulafono tutusa - o tulafono a Mendel (na faaigoa i le saito Austrian botorist Gregor Mendel (1822-1884), o le ogatotonu o le XIX na faia tulafono o le tofi). Faʻafetai i nei mea na maua, na mafai ona mafai ona fuafua po o le fea toto na maua e le tamaititi. E tusa ai ma le tulafono a Mendel, o vailaau eseese uma o le tofi o se toto e se tamaititi e mafai ona tuʻuina atu i luga o se laulau:
Mai le laulau i luga e manino lava e le mafai ona fuafua ma le saʻo aʻiaʻi, o le toto na maua e le tama. Ae ui i lea, e mafai ona tatou talanoa ma le mautinoa pe o fea vaega o toto e le tatau i le tamaititi ona i ai sona tina ma lona tina. O le tuusaunoaga i tulafono o le mea lea ua taua o le "Bombay phenomenon". E matua le masani lava (aemaise lava i Initia) ei ai se mea e tupu ai se tagata i genes ei ai antigens A ma B, ae o ia lava e leai sona toto i lona toto. I lenei tulaga, e le mafai ona fuafuaina le toto o se tamaititi e leʻi fanau mai.
Vaega o toto ma Rh vaega o tina ma tamaiti
A tuʻuina atu i lau tama se suʻega o le toto, o le iuga ua tusia e pei o le "I (0) Rh-", poʻo le "III (B) Rh +", lea o Rh o le Rh.
O le vaega Rh o le lipoprotein, lea o loo i ai i le toto mumu mumu i le 85% o tagata (ua taʻua i latou o le Rh positive). O le mea lea, e 15% o tagata e maua le toto Rh-toto. O le vaega Rh e faʻapitoa uma lava e tusa ai ma tulafono tutusa a Mendel. I le iloaina o ia mea, e faigofie ona e malamalama o se tamaititi e maua ile toto Rh-toto e faigofie lava ona aliali mai ile matua Rh-positive.
O se mea matautia mo le tamaititi se mea ofoofogia e pei o le Rh-feteenaiga. E mafai ona tupu pe afai, mo nisi mafuaaga, o le Rh-positive red cells of the fetus ulufale i le tino o le tina Rh-negative. O le tino o le tina e amata ona maua ni auupega, lea, o le oʻo atu i totonu o le toto o le tamaititi, mafua ai le faʻamaʻi pipisi o le fetus. O fafine maʻitaga o loʻo i ai faʻamaʻi i totonu oo latou toto o loʻo i ai i le falemaʻi seia oʻo lava i le fanau mai.
E seasea ona maua le toto o tina ma fanau laiti, ae atonu foi e le fetaui: aemaise lava pe afai o le fetus o le vaega IV; ma faʻapena foʻi i le kulupu I poʻo le III le vaega ma le vaega fetus II; i le tina I poʻo le II ma i le vaega tolu o le tamaititi III. O le tulaga o le faʻavavevaveina e sili atu pe afai e ese le eseesega o le toto o le tina ma le tama. O le tuusaunoaga o le ituaiga toto muamua lea o le tama.