Nouei o se atunuu i mātū o loʻo i ai tulaga uiga ese o le natura. O le tafia o vaomatua, vaitafe manino ma vaituloto loloto e tafe mai i lalo o mauga matagofie e matagofie ai vaega uma o tagata tafafao maimoa. E tusa ai ma nisi o fua faatatau, i luga o le teritori o lenei atunuu e sili atu i le 400,000 vaituloto o vaituloto eseese i vaega eseese, ma e tatau ia i latou taitoatasi ona gauai.
Amataga ma mea taua o vaituloto Norwegian
O le tele lava o vaituloto o lenei atunuu na tulaʻi mai o se taunuuga o le liusua o glaciers. E ui i lo latou tupuaga masani, o vaituloto uma o Norwegian e eseese i foliga, umi, loloto ma meaola eseese. Mo vaituloto e tafe i luga o le mauga, o loʻo i ai se loloto loloto, le maualalo ma tele lala. O vaituloto o loʻo i le lauʻeleʻele i saute o Nouei e laʻititi ifo ma loloto i le eria. O nei mea, e pei o se tulafono, tafe lautele, vaitafe tafe .
O le tele o vaituloto i Nouei o loʻo i le itu i saute - i Ostland. O le suavai lelei i le laufanua laugatasi na mafua ai le tele o vanu maualalo ma eleele susulu.
E tusa ai ma faaupuga, o vaituloto nei e lauiloa i Nouei:
- " Fjord " - o se vaituloto vaiti e tafe i le va o mauga (Randsfjorden);
- "Mie" - o se tino lapoa o le vai (Mjosa, Vangsmjose);
- "Oona" - o se vaituloto laitiiti i le pito i matu o le atunuu (Altevatnet, Snesavatnet);
- "Javri" o se vaituloto tele i luga o le tuaoi ma Suetena (Siyadashiavri, Vuolep Sarjasjavrre).
Lisi o vaituloto tele i Nouei
I le teritori o lenei atunuu i matu, o le tele o vai tapunia o loo i ai se eria mai le tele o le sefulu i le selau sikuea kilomita ua faataapeapeina. O le lisi o vaituloto pito i tele i Nouei e aofia ai:
- Mesa (365 sq. Kilomita);
- Rosswatnet (218 sq km);
- Femund (203 sq. Kilomita);
- Randsfjorden (139 sq. Kilomita);
- Tiriforden (138 sq. Km);
- Snañavatnet (121 sq. Km.) Ma isi.
O le aofaiga atoa o nei vaituloto e tusa ma le 17,100 square kilomita. kilomita, ma o latou aofaiga atoa e oʻo atu i le 1200 kupita mita. km. O le lapo tele tele i Norway, Miesa, e vave oʻo atu i itumalo e tolu o Norwegian - Akershus, Oppland ma Hedmark. I totonu o lona talafatai o aai o Gevik, Lillehammer ma Hamar .
O le lisi o vai loloto i totonu o le atunuu e aofia ai Hornindalsvatnet (514 m), Salsvatnet (482 m), Tinn (460) ma Miesa (444 m). Muamua, i le ala, o le loloto e le gata i Nouei, ae i Europa atoa foi.
O le vaituloto aupito sili ona lelei i Nouei e mafai ona taʻua saogalemu Bondhus (Bondhus), o loʻo i le Folgefonna National Park . Na faia e avea ma se taunuuga o le liusuavai o le alisi o le igoa lava e tasi. O le lisi o vaituloto sili ona umi o Norway o loʻo taʻitaʻia e le Sognefjord . I le lautele o le 6 kilomita e alu ese mai sasaʻe i sisifo mo se mamao e 204 km.
Vaitafe o le Itumalo o Nouei
I le itu i matu-sisifo o le atunuu o loʻo i ai se tamai vaituloto o Treiksreet. O lenei vaituloto e ofoofogia mo le tu i luga o tuaoi o Nouei, Suetena ma Finelani. I se nofoaga o le a liliu ai tuaoi o setete e tolu, i le 1897 na faatuina ai se faailoga faamanatu maa. Mo le 120 tausaga na suia ai le maafaamanatu i le tele o taimi. O lea la o se motu faʻapitoa , e masani lava ona avea ma ata o le pueina o ata i tagata tafafao maimoa.
E tele vaituloto i Nouei ma luga o le tuaoi ma Rusia. O lenei vaega e aofia ai pusa vai o Bossoujavre, Vowautusjärvi, Grensevatn, Kattolampo, Klistervatn, ma isi.