Vitamin D, poʻo le calciterol - o se sootaga taua i le filifili o vitamini, lea e le o iai i totonu o le tino o le tagata, e mafai ona faʻalavelave tele ai galuega a totoga ma tino uma. O le mea lea, ina ia mafai ai e le tino ona galue atoatoa, o le taumafa a tagata mai vaitausaga uma e tatau ona aofia ai meaʻai e aofia ai le vailaʻau D.
Faamanuiaga o Vitamin D
O le galuega autu o le vitamini D o le fesoasoani lea i le tino ma faʻaleleia le pulelamu. E iloa e tagata uma a aunoa ma lenei elemene, e le mafai ona faia lelei le nifo o nifo ma ponaivi. O le mea lea, o le calciterol e taua tele mo le tuputupu ae o tamaiti.
O le Vitamin D e nafa ma le soifua maloloina o le paʻu. E faʻamamaina le vevela, faʻaitiitia le mumū ma le mumu i luga o le paʻu, ma puipuia foi mai foliga o maʻi paʻu uma, mo se faataitaiga, psoriasis.
E taua tele le 'aiina o meaai e iai le vitamin D, aua o lenei vailaau e taofia ai le tuputupu ae o sela o le kanesa ma taofia ai i latou mai le atiina ae. E le gata i lea, o lenei vaitamini o loʻo faʻaauau pea le malosi o le vevela, o le popole ma le fatu cardiovascular. E le manaʻomia le calciterol ma faʻamalosi ai maso, ma ia togafitia le conjunctivitis, ma faʻaleleia le puipuiga.
E tatau ona e ulu atu i le faasologa i aso taʻitasi o mea taumafa o loʻo i ai le vailaʻau D pe a tutupu faafitauli nei:
- tiga i sooga;
- malosi le popole popole;
- musele maso;
- mamafa matuia mamafa;
- mativa le lelei;
- faatelegese le faapipii o ivi i gau;
- rickets;
- telegese le tuputupu ae o nifo i tamaiti.
O nei faailoga uma e taʻu mai ai e manaʻomia e le tino lenei vailaʻau, o lona uiga e i ai le taufaamatau o le faʻaalia o faʻamaʻi tuga, e pei o le tuberculosis, cancer, schizophrenia , ma isi.
Vitamin D i meaʻai
O oloa e aofia ai le vitamini D ua lava, o lea e mafai ai e soʻo se tagata ona filifili i latou e fetaui ma ana tofo ma mea e manaʻo i ai. O oloa autu, e mauoa i le calciterol:
- togafiti;
- kulimi mumu;
- pata;
- susu susu gaʻo mai le 1 i le 2.5%;
- fuamoa fuamoa;
- salu uala, ma isi.
E na o le tele o punavai masani o fualaʻau, ae afai e te tilotilo i le laulau faapitoa e mafai ona e vaʻai i se lisi lautele o meaʻai ma le vailaʻau D.
Vitamin D3
O le vitamin D e lua ona tino autu - vitamin D2, ma le D3, o loʻo i ai le igoa lona lua "cholecalciferol". Vitamin D3 ua manatu e sili ona aoga, e ulu i totonu o le tino ma meaʻai, faʻapea foi ona gaosia e ala i le susulu o le la.
Cholecalciferol e manaʻomia mo:
- faʻamalosia le faʻalavelave faʻafefe;
- tausisia pea le mamafa o le mamafa;
- faafouga ma le tuputupu ae o sela;
- tausiga o faaaliga vaaia;
- galuega toe fananau;
- galuega o le ivi ponaivi;
- faamalosia o ponaivi.
Le leai o se vaitamini D3 e taufaamatau:
- atinaʻe o le maʻisa;
- se faaletonu i galuega a le loto;
- faʻamaʻi masani faʻaleagaina;
- se tulaga le lelei i le pancreas;
- solia o le faiga o gasegase, o lona uiga o loo i ai se lamatiaga o le gaʻo;
- afaina fatu ma stroke;
- faʻatasi faʻamaʻi;
- maʻisuka ma isi.
O oloa e maua ai vailaʻau D3:
- oloa gaosi susu;
- cod ate ate;
- tuna;
- samani;
- manuʻa;
- meaʻai;
- fuamoa;
- oatmeal;
- pasili.
O le vitamin D3 e sili ona lelei le tuʻuina faʻatasi ma le palasitika, ina ia sili atu le lelei o le aafiaga o le cholicalceferol, e manaʻomia le 'aiina o meaʻai e lua o nei mea. O le filifiliga lelei o le susu o le povi, lea e faʻamaoaigaina i le pata ma le vailaʻau D.
Ae ui i lea, faʻaopoopoga i oloa o loʻo i ai lenei vaega, e tatau foi ona taʻele le la, ina ia mafai e le tino lava ia ona fausia lenei vaitamini. Afai e seasea ona alu se tagata i le la, ma e le lava meaʻai e maua mai i meaai, ona tatau loa lea ona e amata faʻaaoga togafitiga faapitoa e puipuia ai le le atoatoa o lenei mea.